Masterclass 4: Is dit wel een goed idee?

Als je in de krant staat is het te laat. Om dat te voorkomen laten we je in Masterclass 4 kennis maken met De Ethische Data Assistent. Een instrument dat je kan helpen de juiste afwegingen te maken in projecten waarin Data & Analyse een rol spelen. Uiteindelijk is de beslissing om een project wel of niet te doen gebaseerd op je verwachting van kosten en opbrengsten. Verwachtingen die een stuk zekerder worden naarmate je zorgvuldiger omgaat met de risico's rond privacy en ethiek.

Wij denken dat deze Masterclass belangrijk en geschikt is voor alle deelnemers aan het Masterclassprogramma - Basis én Verdieping.

 

Inleiding: Data verhandelen

Kijk eens naar dit artikel van de NOS, en bekijk de video op de pagina:

De Autoriteit Persoonsgegevens is bezorgd over de wijze waarop sportbonden handelen in persoonsgegevens van leden. Na tientallen klachten over meerdere bonden vindt de landelijke privacywaakhond het tijd voor actie. Onlangs is een onderzoek geopend naar de manier waarop één bond, de KNLTB, de afgelopen maanden heeft gehandeld met persoonsgegevens. […]

https://nos.nl/nieuwsuur/artikel/2264001-hoe-de-gegevens-van-tennissers-en-voetballers-doorverkocht-worden.html

Hoe er in dit geval is omgesprongen met data is overduidelijk verkeerd (toch?). Wanneer we te maken hebben met data van mensen, kun je voor ethische dilemma’s komen te staan die wat moeilijker zijn dat dit. Vandaar dat we samen met de Utrecht Data School in Masterclass 4 veel tijd besteden aan de overwegingen rond het verantwoord gebruik van data & analyse.

 

EThiek in Data & Analyse: De Ethische Data Assistent

De Ethische Data Assistent of in het kort DEDA is een instrument dat is ontwikkeld door de Utrecht Data School in samenwerking met de gemeente Utrecht. Kijk ter voorbereiding op het webinar alvast onderstaande video. Gastdocent Iris Muis legt uit wat DEDA is, en hoe je DEDA kunt gebruiken in je projecten. Bereid je daarna verder voor met Opdracht 1.

Opdracht 1 - Sportbonden tegen Corona

Download alvast DEDA Remote én de casebeschrijving 'Sportbonden tegen Corona'. In de casebeschrijving zetten we een fictieve casus uiteen, waarmee je aan de slag gaat in groepjes van 5 deelnemers.

  1. Lees de casebeschrijving aandachtig

  2. Denk na over de casus met je groepje. Voor deze Masterclass hebben we jullie in iets grotere groepen verdeeld - Je ziet je breakoutgroepen voor Masterclass 4 al in Teams staan. Benoem in Teams alvast een keer wat jou opvalt.

  3. Met de case in je achterhoofd: lees alvast eens door de DEDA vragenlijst heen.

Deze opdracht hoef je nog niet verder af te maken, we gaan de case tijdens de masterclass verder behandelen.

Ná het webinar

Tijdens het webinar lopen we samen door DEDA heen aan de hand van de case ‘Sportbonden tegen Corona’. Hierdoor zul je beter leren werken met het DEDA instrument.

Opdracht 2 - DEDA en je eigen case

Deze tweede opdracht is dus pas voor NA de masterclass. En je raadt het al:

  1. Vul de DEDA Remote in voor je eigen case en sla de ingevulde DEDA remote op.

  2. Plan een afspraak met je buddy en bespreek in ieder geval de ingevulde conclusies (onderaan in het DEDA Remote document)

Dringende dataverhalen

Op de DEDA-website vind je aanvullende informatie, inspiratie, handleidingen en meer. Daar vind je ook een (elektronisch) boekje met dringende dataverhalen. Interessant én relevant om eens te lezen. Het zijn telkens korte beschrijvingen van cases en wat er in die cases mis ging. Naarmate je er meer van leest word je jezelf ook meer bewust van mogelijke risico’s in je eigen situatie.

“In dit boekje worden een aantal cases uiteengezet waarin ethische problemen in dataprojecten worden uitgelicht om een gevoeligheid te ontwikkelen voor waarden die geschonden kunnen worden tijdens dataprojecten alsook om de ethische knelpunten in projecten met betrekking tot data, modellen en algoritmen te illustreren. De cases in dit boekje zijn op vier niveaus ingedeeld: ten eerste kan de datamanagement van dataprojecten niet op orde zijn, ten tweede kan er te weinig transparantie over het project zijn, ten derde kan er te makkelijk besluitvorming op basis van data worden gemaakt en ten vierde kan er sprake van belangenverstrengeling zijn in dataprojecten.”

 

Projectbeschrijving

In de introductievideo al kort besproken. Een projectbeschrijving - of de Engelse term Business Case - helpt je om voor jezelf en anderen duidelijk te maken wat het project gaat doen, wat het oplevert, wat het gaat kosten en wat de risico’s zijn. De DEDA helpt je alvast om een aantal belangrijke risico’s op het spoor te komen. In onderstaand voorbeeld vind je de belangrijkste elementen die je voor elk project zou moeten kunnen beschrijven. Klik hier om het voorbeeld te downloaden.

Opdracht 3 - (optioneel) Projectbeschrijving voor je eigen case

Een projectbeschrijving voor je case. Nu je inmiddels verder bent met het definiëren van je probleem en uit te voeren analyses weet je waarschijnlijk al voldoende om je projectbeschrijving in te kunnen vullen. Nu is dus een goed moment om dat te doen. Met DEDA heb je bovendien een goed hulpmiddel in handen om te helpen bepalen welke aanpak een goed idee is!

  1. Vul voor je eigen case een projectbeschrijving in en upload de eerste versie in je eigen folder in Teams als je wilt dat docenten mee kunnen kijken.

  2. Plan een afspraak met je buddy en neem elkaars projectbeschrijving door. Help elkaar die volledig en duidelijk te maken.


 

SPREEKUUR POWERBI

Periodiek en bij voldoende belangstelling organiseren we een extra spreekuur waar je langs kunt komen met vragen over deze optionele opdracht of andere opdrachten waarmee je vastloopt in PowerBI. Die spreekuren zullen we gedurende het hele Masterclassprogramma blijven herhalen. Het tweede spreekuur organiseren we op dinsdag 21 juli om 10:00h. Om ons te helpen voorbereiden: stel je vraag gerust alvast in Teams in reactie op de post Spreekuur PowerBI in het kanaal algemeen.

 

Samenvattend

Werk door dit lesplan heen en laat het ons weten als je vragen hebt. We staan voor je klaar! Schrijf je vragen op zodat je ze in Teams of in de Webinar paraat hebt. Als vragen op Teams vaker voorkomen besteden we daar in de Masterclass extra aandacht aan.

Het huiswerk:

  • Opdracht 1 - Inlezen voor het webinar (30 tot 60 minuten)

  • Opdracht 2 - DEDA toepassen op je eigen case (60 minuten plus een afspraak met je Buddy)

  • Opdracht 3 - optioneel - vul alvast een projectbeschrijving in voor je eigen case. (60 tot 120 minuten)

Succes en tot donderdag!